Choroba podczas podróży służbowej – co z kosztami leczenia?
Wyjazd służbowy to podróż, którą w ramach swoich obowiązków lub na zlecenie przełożonego odbywa pracownik. Wydatki z nią związane pokrywa pracodawca, a warunki wypłacania pracownikom należności z tego tytułu są zwykle ustalone w układzie zbiorowym pracy, regulaminie wynagradzania lub umowie o pracę. Jeśli nie, stosuje się przepisy rozporządzenia. Te mówią m.in.:
W przypadku choroby powstałej podczas podróży zagranicznej pracownikowi przysługuje zwrot udokumentowanych niezbędnych kosztów leczenia za granicą.
– § 19 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej
W razie zachorowania podczas wyjazdu służbowego pracownik może więc pokryć leczenia z własnej kieszeni, a następnie zwrócić się do pracodawcy z żądaniem zwrotu poniesionych z tego tytułu wydatków. Ponieważ koszty leczenia za granicą są wysokie, pracodawca może zabezpieczyć się na taką okoliczność – wystarczy kupić ubezpieczenie podróży służbowej.
Ubezpieczenie podróży służbowej a ubezpieczenie turystyczne
Ubezpieczenie turystyczne to rodzaj ochrony ubezpieczeniowej, która działa podczas zagranicznego wyjazdu, najczęściej w celach wypoczynkowych. Okazuje się jednak, że nie tylko, ponieważ podobną polisę można nabyć dla osoby udającej się w podróż służbową – różnice tkwią tylko w szczegółach.
- Ubezpieczającym nie jest osoba wyjeżdżająca za granicę, lecz jej pracodawca.
- Ubezpieczenie może być kupione na firmę – wówczas dokument polisy będzie fakturą.
- Jeżeli wyjazd służbowy zakłada pracę fizyczną, trzeba dokupić stosowne rozszerzenie ochrony.
Poza tym ubezpieczenie podróży służbowej nie różni się niczym szczególnym od ubezpieczenia turystycznego. Może zawierać dodatkowe elementy, jak ubezpieczenie bagażu czy rozszerzony pakiet assistance, ale podstawa – ubezpieczenie kosztów leczenia i NNW – jest taka sama.
Ubezpieczenie podróży służbowej dotyczy zarówno pracowników delegowanych za granicę przez pracodawcę, jak i osób podejmujących pracę zarobkową za granicą na własną rękę.
EKUZ na podróż służbową – czy to wystarczy?
Jeżeli wyjazd służbowy dotyczy kraju członkowskiego UE lub EFTA, pracownik powinien być wyposażony w tzw. EKUZ, czyli Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. Jest to dokument, który można uzyskać bezpłatnie w oddziale NFZ, i który przysługuje wszystkim osobom ubezpieczonym w polskim systemie publicznej służby zdrowia (np. pracownikom na etacie). Daje on posiadaczowi prawo do skorzystania z niezbędnej pomocy medycznej za granicą.
Z wnioskiem o wydanie EKUZ na wyjazd służbowy może wystąpić zarówno pracownik, jak i pracodawca (w imieniu pojedynczego pracownika lub grupy pracowników). W każdym przypadku konieczne będzie dołączenie do wniosku zaświadczenia A1 wydanego przez ZUS. Karta EKUZ na podróż służbową jest ważna przez czas wyjazdu.
Z niezrozumienia zakresu ochrony gwarantowanej przez EKUZ często wynika błędne przekonanie, że jest to wystarczająca ochrona dla pracownika przebywającego za granicą. Tymczasem trzeba pamiętać, że EKUZ nie zastępuje prywatnego ubezpieczenia podróży służbowej. Karta posiada liczne ograniczenia, przede wszystkim pokrywając tylko niezbędne i nieplanowane koszty leczenia za granicą. O tym, czy dane świadczenie jest niezbędne, decyduje lekarz. Ponadto EKUZ:
- nie obejmuje leczenia prywatnego,
- nie obejmuje planowanych zabiegów,
- nie pokrywa kosztów ratownictwa,
- nie pokrywa kosztów transportu medycznego i transportu zwłok do kraju.
Wreszcie EKUZ pozwala na pobieranie świadczeń zdrowotnych wyłącznie w zakresie dotyczącym obywateli kraju, w którym przebywa ubezpieczony. Może to więc oznaczać, że koszt części świadczeń (np. wizyt lekarskich, hospitalizacji) będzie współfinansowany lub w całości pokrywany przez ubezpieczonego. Jeśli natomiast ten jest pracownikiem odbywającym podróż służbową, będzie mógł zażądać od swojego pracodawcy zwrotu poniesionych w ten sposób kosztów.
EKUZ to ochrona działająca wyłącznie w wybranych krajach europejskich. Kart nie pokryje żadnych kosztów leczenia w czasie podróży służbowej np. do USA, Kanady, Chin czy Japonii.
Ubezpieczenie podróży służbowej – koszty leczenia i co jeszcze?
Zakres ochrony gwarantowanej przez prywatne ubezpieczenie podróży służbowej nie jest z góry ustalony. Podobnie jak w przypadku zwykłego ubezpieczenia turystycznego, o tym, co dokładnie obejmuje polisa, decyduje sam ubezpieczony, wybierając jeden ze wskazanych przez ubezpieczyciela wariantów ochrony i dobierając do niego potrzebne w danym przypadku dodatki.
Jakie są najważniejsze elementy ubezpieczenia podróży służbowej pracownika?
- Ubezpieczenie kosztów leczenia i ratownictwa – to właśnie te koszty w razie wypadku lub choroby pracownika będzie musiał mu zwrócić jego pracodawca, dlatego warto zadbać, aby polisa je w pełni pokrywała. Aby tak się stało, musi ona opiewać na odpowiednio wysoką sumę ubezpieczenia, którą należy wybrać w oparciu m.in. o kierunek wyjazdu pracownika. Przykładowo, jeśli wyjazd dotyczy kraju w Europie, odpowiednia może być kwota rzędu ok. 30 tys. euro, ale już w przypadku podróży na inny kontynent, suma ubezpieczenia nie powinna być niższa niż 50 000 euro.
- Ubezpieczenie NNW – z niego wypłacone zostanie odszkodowanie pracownikowi, który w czasie podróży służbowej doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu.
- Assistance – zakres oferowanych w ramach assistance usług może być bardzo szeroki i zawierać nie tylko standardowy dostęp do infolinii oraz pomoc tłumacza czy prawnika, ale też m.in. pokrycie kosztów podróży pracownika wysłanego na zastępstwo za tego, który nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków, czy zorganizowanie kierowcy zastępczego, który przywiezie pracowników do kraju.
Dodatkowo polisę można rozszerzyć m.in. o:
- ubezpieczenie OC w życiu prywatnym,
- ubezpieczenie bagażu (w tym sprzętu służbowego),
- ryzyko związane z wykonywaniem pracy fizycznej.
Zwłaszcza ta ostatnia kwestia ma istotne znaczenie, ponieważ ubezpieczyciele uznają pracę fizyczną za bardziej ryzykowną, co wiąże się z wyższą składką. Jeśli jej nie opłacimy, a pracownik dozna podczas wyjazdu służbowego urazu związanego z wykonywaniem pracy fizycznej, ubezpieczyciel będzie mógł odmówić pokrycia kosztów leczenia.
Ubezpieczenie OC w życiu prywatnym nie obejmuje szkód wyrządzonych przez pracownika innym osobom lub rzeczom w trakcie wykonywania obowiązków służbowych. W takim przypadku odpowiedzialność za powstałe szkody obciąża pracodawcę.
Ubezpieczenie podróży służbowej – ceny dla pracowników umysłowych i fizycznych
Swoboda przy kształtowaniu zakresu ochrony gwarantowanej w ramach ubezpieczenia podróży służbowej oraz liczba dostępnych rozszerzeń sprawiają, że trudno jest podać ogólny koszt takiej polisy. Zwłaszcza, że zależy on również od liczby ubezpieczonych, kierunku ich wyjazdu i czasu, na który udają się za granicę. Cenę ubezpieczenia można jednak sprawdzić, korzystając z porównywarki online, dzięki której łatwo dopasujemy ochronę do okoliczności towarzyszących wyjazdowi służbowemu.
Dla przykładu przedstawiamy koszty ubezpieczenia dla pracownika, który został wysłany przez swojego pracodawcę na 5-dniową podróż służbową do Niemiec. W tabeli podajemy wybrane oferty różnych towarzystw ubezpieczeniowych, uwzględniając przy tym ceny zarówno w przypadku pracy umysłowej, jak i fizycznej.
| Towarzystwo ubezpieczeniowe | Zakres ubezpieczenia | Cena ubezpieczenia (pracownik umysłowy) | Cena ubezpieczenia (pracownik fizyczny) |
|---|---|---|---|
| mtu24.pl | KL: 80 000 zł, OC: 50 000 zł | 16 zł | 42 zł |
| UNIQA | KL: 250 000 zł, NNW: 30 000 zł, Bagaż: 2000 zł | 23 zł | 37 zł |
| Wiener | KL: 172 520 zł, NNW: 10 000 zł, OC: 107 825 zł | 26 zł | 28 zł |
| Proama | KL: 200 000 zł, NNW: 10 000 zł, OC: 50 000 zł | 32 zł | 42 zł |
| Generali | KL: 300 000 zł, NNW: 40 000 zł, OC: 50 000 zł, Bagaż: 1000 zł | 39 zł | 51 zł |
| AXA Partners | KL: 600 000 zł, NNW: 50 000 zł, OC: 250 000 zł, Bagaż: 3000 zł | 46 zł | 69 zł |
Jak widać, ceny ubezpieczenia dla pracowników fizycznych są nieco wyższe. Różnice nie są jednak duże – najtańsza polisa dla pracownika wykonującego pracę umysłową to koszt rzędu ok. 3 zł, a dla pracownika fizycznego niespełna 6 zł.
Ubezpieczenie podróży służbowej – wyłączenia odpowiedzialności
Jak w każdym ubezpieczeniu, również w przypadku polisy na wyjazd służbowy istnieją zapisy, które wyłączają odpowiedzialność ubezpieczyciela za szkody powstałe w konkretnych okolicznościach. Jakich? Te są zawsze dokładnie wymienione w OWU ubezpieczenia i mogą się nieco różnić w poszczególnych firmach, ale zwykle chodzi o takie sytuacje, jak m.in.:
- złamanie prawa, działanie umyślne lub rażące niedbalstwo ze strony pracownika,
- niezgłoszenie szkody ubezpieczycielowi w określonym terminie,
- niedostarczenie ubezpieczycielowi wymaganych dokumentów, faktur lub rachunków za leczenie,
- wykonywanie zaplanowanych zabiegów medycznych za granicą,
- wykonywanie operacji plastycznych,
- próby samobójcze.
Ubezpieczyciel nie pokryje również kosztów leczenia związanych z następstwami chorób przewlekłych, wypadkami po spożyciu alkoholu, czy działaniami wojennymi lub aktami terrorystycznymi – chyba, że zostanie wykupione odpowiednie rozszerzenie ochrony.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o ubezpieczenie podróży służbowej
Nie. Pracodawca nie musi ubezpieczać pracownika na czas podróży służbowej, ale w razie jego problemów ze zdrowiem za granicą będzie musiał ponieść związane z tym koszty leczenia. Mimo braku obowiązku opłaca się więc wykupić polisę ubezpieczeniową – jej koszt będzie znacznie niższy niż ewentualne wydatki na pomoc medyczną w obcym kraju.
Każdy zatrudniony pracownik, który zostanie wysłany przez swojego pracodawcę w podróż służbową, a także osoba, która sama wyjeżdża za granicę do pracy (również na “czarno”). Ponadto ubezpieczeniem można objąć osoby przebywające na zagranicznych stażach, praktykach czy wolontariacie.
Na dowolny okres już od jednego dnia, ale nie dłużej niż na rok.
Tak, ubezpieczenie podróży służbowej można wliczyć w koszty uzyskania przychodu, ale pod warunkiem, że polisa jest kupowana przez pracodawcę dla pracownika, który jest uprawniony do odbioru świadczenia. Musi ona również dotyczyć wyjazdu o jednorazowym charakterze. Sama polisa musi natomiast zawierać nazwę, NIP i adres firmy, a także dane ubezpieczanych osób i dane kontaktowe.
Podsumowanie:
- Pracodawca wysyłający pracownika w podróż służbową jest odpowiedzialny za jego zdrowie.
- Pracownik może domagać się od pracodawcy zwrotu kosztów leczenia poniesionych podczas podróży służbowej.
- Pracodawca może, ale nie musi kupować ubezpieczenia na podróż służbową dla swojego pracownika – bez niego poniesie jednak koszty ewentualnego leczenia pracownika.
- EKUZ nie stanowi wystarczającej ochrony na podróż służbową za granicę.
- Ubezpieczenie podróży służbowej przypomina standardowe ubezpieczenie turystyczne.
- W przypadku pracowników fizycznych ubezpieczenie podróży służbowej powinno zostać rozszerzone o dodatkowe ryzyko związane z wykonywaniem obowiązków służbowych.
- Podstawą ubezpieczenia podróży służbowej jest ubezpieczenie kosztów leczenia za granicą. Dodatkowe elementy to m.in. NNW, pakiet assistance czy ubezpieczenie bagażu.
Dołącz do dyskusji