Narty w Szwajcarii: Przewodnik dla entuzjastów sportów zimowych

Wybór idealnego ośrodka narciarskiego

Powiedzieć, że Szwajcaria to dobry kierunek wyjazdu dla narciarzy, byłoby dużym niedopowiedzeniem. Ten alpejski kraj położony w środkowej części Europy to istny raj dla miłośników wszelkiego rodzaju zimowej aktywności. Tamtejsze kurorty oferują atrakcje zarówno dla doświadczonych, jak i początkujących narciarzy, a do tego nowoczesną infrastrukturę, która zadowoli nawet najbardziej wymagających turystów.

Oczywiście, za szwajcarską jakość trzeba płacić – w wielu przypadkach naprawdę sporo. Patrząc jednak na to, co dostaniemy w zamian, wydaje się to warte swojej ceny. Jakie miejsca szczególnie powinno się mieć na uwadze, planując wyjazd na narty do Szwajcarii?

Zermatt

Zaczynamy od zimowej wizytówki Szwajcarii. Położone przy granicy z Włochami Zermatt robi niesamowite wrażenie już na pierwszy rzut oka, co zawdzięcza krajobrazom, w których roi się od potężnych czterotysięczników z majestatycznym Matterhornem (4478 m n.p.m.) na czele. Sama miejscowość znajduje się na wysokości 1620 m w dolinie Matteral w Alpach Pennińskich i jest ekskluzywnym kurortem narciarskim o międzynarodowej renomie – co ważne, szusować można tu nie tylko w zimie, ale dzięki sprzyjającym warunkom praktycznie przez cały rok (na lodowcu Klein Matterhorn).

Cały region oferuje ok. 360 km tras narciarskich, które są podzielone na 4 obszary (Sunnegga-Rothorn, Gornergrat-Stockhorn, Schwarzsee i Matterhorn Glacier Paradise). Do dyspozycji narciarzy jest:

• ok. 60% czerwonych tras dla średniozaawansowanych,
• ponad 20% niebieskich tras dla początkujących,
• 10% czarnych tras dla zaawansowanych.

Zermatt można więc polecić bez względu na Twoje doświadczenie narciarskie – na pewno znajdziesz trasę dla siebie. Oczywiście do tego trzeba dodać rozbudowaną i profesjonalną infrastrukturę, w tym:

• 18 kolejek gondolowych,
• 24 wyciągi krzesełkowe od 4- do 8-osobowych,
• wyciągi orczykowe,
• koleje szynowe i zębate.

Ponadto Zermatt zapewnia doskonałe warunki do uprawiania innych form zimowej aktywności. Odnajdą się tam m.in. miłośnicy adrenaliny spod znaku freeskiingu i jazdy poza oznaczonymi szlakami, są tory saneczkarskie, trasy biegowe i snowpark dla fanów akrobacji, a najmłodsi mogą nauczyć się jazdy na nartach w Wolli’s Park.

Verbier

Był najbardziej ekskluzywny szwajcarski kurort, a teraz pora na według wielu opinii najpiękniejszy. Położony u podnóża masywu Pleureur Verbier to część ośrodka narciarskiego Cztery Doliny, który jest jednym z największych w całej Europie. Oznacza to, że oprócz miłośników białego szaleństwa jak w domu poczują się tu także fani ekstremalnych wyzwań, narciarstwa biegowego czy zimowych wędrówek w otoczeniu imponujących widoków.

Znajdziemy tutaj aż 412 km znakomicie przygotowanych tras leżących na wysokości od 1500 do 3300 m n.p.m (najwyższy szczyt – Mont Fort). Większość z nich stanowią stoki dla zaawansowanych i średniozaawansowanych narciarzy, co sprawia, że Verbier nadaje się perfekcyjnie dla tych, którzy szukają wyzwań. Ale spokojnie, początkujący i stawiający na nartach pierwsze kroki też jak najbardziej znajdą trasy dla siebie, nie brakuje oczywiście również szkółek i atrakcji przygotowanych pod kątem dzieci.

A jak to wygląda w liczbach? Verbier oferuje:

• 94 trasy, z których ok. 50% to trasy czerwone, 30% niebieskie i 20% czarne;
• 82 wyciągi gondolowe, krzesełkowe i inne.

Na koniec nie można też zapominać o bardzo rozbudowanej bazie hotelowej oraz wieczornych atrakcjach. W końcu Verbier słynie z imprezowego klimatu i mnóstwo turystów wieczorami zamienia tam ośnieżone stoki na dyskotekowe parkiety.

St. Moritz

Malownicze położenie nad zamarzniętym jeziorem i opinia ośrodka chętnie odwiedzanego przez sławnych i bogatych – z tego najbardziej znane jest Sankt Moritz. Ta niewielka, ale kosmopolityczna miejscowość słynie jednak nie tylko z odwiedzających ją gości. Równie chętnie, co posiadacze głębokich portfeli, są tam widziani narciarze i snowboardziści.

Położony w Gryzonii w dolinie Engandyny kurort ma do zaoferowania miłośnikom zimowej aktywności:

• 36 tras o łącznej długości 155 km, z czego ponad połowę stanowią trasy czerwone;
• 24 wyciągi, w tym kolejki gondolowe, ekspresowe kanapy i wyciągi krzesełkowe.

St. Moritz można nazwać miejscem, w którym doskonałe przygotowanie spotyka się z iście bajkową atmosferą. O pierwszym mogą świadczyć odbywające się tam już dwukrotnie w przeszłości Zimowe Igrzyska Olimpijskie, o drugim idealne warunki – słońce świeci tam przez 300 dni w roku!

Nic więc dziwnego, że kurort przyciąga jak magnes, oprócz tras do narciarstwa zjazdowego, kusząc też terenami przystosowanymi do biegówek, a nawet jedynym na świecie torem bobslejowym z naturalnego lodu, czy możliwością podziwiania wyścigów psich zaprzęgów lub gry w polo… na lodzie. Jasne, wszystkie te atrakcje sporo kosztują, zwłaszcza jeśli zechcemy też skorzystać z bogatej oferty après-ski czy ekskluzywnych sklepów, ale cóż, za jakość się płaci.

Grindelwald

Szwajcarska gmina i miejscowość turystyczna położona na wysokości 1034 m n.p.m. w regionie Jungfrau u stóp Eigeru, która zimą przyciąga narciarzy, latem wspinaczy, a przez cały rok miłośników pięknych widoków. Grindelwald to kwintesencja alpejskiego miasteczka, w którym malowniczemu położeniu wśród górskich szczytów i charakterystycznej drewnianej architekturze towarzyszą idealne warunki do uprawiania sportów zimowych.

Dwa główne tereny narciarskie na tym obszarze to First i Kleine Scheidegg-Männlichen-Wenge. Znajduje się tam m.in. słynna trasa Lauberhorn spopularyzowana przez odbywające się tu zawody narciarskiego Pucharu Świata, a ponadto do dyspozycji turystów jest:

• 160 km tras, z czego 51% to trasy czerwone, 39% niebieskie i 10% czarne;
• 30 wyciągów sięgających wysokości 2500 m n.p.m.

Duża część obszaru jest sztucznie naśnieżana, dzięki czemu nigdy nie trzeba obawiać się o komfort jazdy. Dotyczy to zarówno narciarzy i snowboardzistów, jak i chcących spróbować bardzo tu popularnej jazdy na sankach (świetna zabawa nie tylko dla dzieci!). Warto też wspomnieć o innych okolicznych atrakcjach, w tym o ścianie wspinaczkowej Eigeru, najwyżej położonej w Europie stacji kolei zębatej Jungfraujoch czy odbywającym się tu, znanym na cały świat Festiwalu Śniegu.

Inne popularne ośrodki

Oczywiście na czterech wymienionych kurortach się nie kończy, bo w Szwajcarii wręcz roi się od miejsc, które zachęcają narciarzy do odwiedzin. Jednym z nich jest Saas Fee, które choć mniejsze od poprzedników, jest też od nich nieco tańsze, może więc stanowić niezłą opcję dla tych, którzy chcieliby poszukać opcji na budżetowy urlop. Otoczony szczytami i stokami sięgającymi 3600 m n.p.m. ośrodek nada się zwłaszcza dla początkujących i średniozaawansowanych narciarzy – przygotowane dla nich trasy zajmują większość ze 148-kilometrowej całości. W dodatku bliskość lodowca sprawia, że na niektórych z nich można szusować nawet w lecie!

Kolejnym miejscem, o którym mogliście już słyszeć, jest ośrodek Davos Klosters w najwyżej położonym mieście w Europie, oferujący ponad 300 km tras narciarskich o zróżnicowanym poziomie trudności, na które prowadzi 57 wyciągów. Na miejscu znajdziemy też wiele kilometrów tras biegowych, tory z przeszkodami dla snowboardzistów, park przygód dla dzieci i największe naturalne lodowisko na kontynencie. Warto wspomnieć, że Davos jest również uzdrowiskiem i gospodarzem odbywającego się co roku Światowego Forum Gospodarczego.

A co wybrać, gdy planujesz wycieczkę do Szwajcarii całą rodziną z dziećmi? Może Cię zainteresować leżąca w obrębie regionu Cztery Doliny miejscowość Nendaz, która słynie z licznych atrakcji dla najmłodszych i została odznaczona znakiem jakości “Rodziny mile widziane”. Wiele tras narciarskich zostało tam przygotowanych specjalnie pod potrzeby początkujących narciarzy, więc jeśli Twoja pociecha stawia dopiero pierwsze kroki w tym sporcie, ten kurort będzie idealnym wyborem. Także z uwagi na odmienną od większości ośrodków spokojną, rodzinną atmosferę.

Przygotowanie do podróży

Jak widać, od możliwości wyboru kurortu narciarskiego w Szwajcarii może rozboleć głowa. Gdy już jednak uda nam się podjąć decyzję, trzeba pomyśleć o kolejnych, żeby wyjazd przebiegał bez komplikacji. O czym trzeba pamiętać?

Najlepszy czas na narty w Szwajcarii

Ruszając na narty do Szwajcarii, trzeba się liczyć z tym, że w szczycie zimowego sezonu, który przypada na okres od grudnia do marca, nie da się tam uniknąć tłumów. Jeżeli więc chciałbyś spędzić na nartach święta, sylwestra czy ferie, musisz liczyć się z tym, że nie będziesz jedynym, który wpadł na ten pomysł. Dobra wiadomość jest jednak taka, że mnogość ośrodków, stoków i wyciągów sprawia, że liczba gości rozkłada się mniej więcej równomiernie i zwykle nie trzeba się obawiać stania w długich kolejkach.

A co z wyprawami w innym terminie? Jak wspominaliśmy, w niektórych ośrodkach na nartach można szusować nawet w lecie – w większości sezon zaczyna się jednak w okolicach października/listopada i warto rozważyć wyjazd właśnie wtedy. Warunki na pewno będą już sprzyjające, a ścisk i ceny powinny być niższe. Podobnie będzie pod koniec sezonu, czyli w okolicach marca/kwietnia.

Transport do Szwajcarii

Jeżeli chodzi o sposób dotarcia do Szwajcarii, masz do wyboru kilka opcji. Jedną z nich jest podróż własnym samochodem, która w zależności od miejsca wyjazdu w Polsce potrwać może ok. 11-16 godzin i będzie się odbywać głównie niemieckimi drogami (lub przez Czechy i Austrię). Czy taki wyjazd się opłaca? Spójrzmy na szwajcarskie ceny paliw:

• benzyna – 1,75 euro/litr (8,05 zł/l);
• olej napędowy – 1,91 euro/litr (8,79 zł/l).

Jak widać, ceny są wyższe niż w Polsce, co trzeba wziąć pod uwagę przy planowaniu wyjazdu. Z drugiej strony, jeżeli jedziemy większą grupą i dzielimy koszty po równo, możemy sporo zaoszczędzić. Trzeba też pamiętać o winiecie – w Szwajcarii dostępna jest tylko winieta całoroczna, która kosztuje około 53 CHF (ok. 244 zł).

A co z innymi możliwościami? Bez trudu znajdziemy przewoźnika, który oferuje podróż do Szwajcarii busem – jej koszt jest tańszy niż wyjazd własnym samochodem, bo ceny mogą wynieść nawet poniżej 400 zł. Wygodniejszy może być transport koleją, jednak należy się spodziewać wyższych cen i konieczności co najmniej jednej przesiadki po drodze.

Najszybszy będzie oczywiście lot samolotem. Bez przesiadek dolecimy do Zurychu, Genewy lub Bazylei m.in. z Warszawy, Wrocławia lub Krakowa, a podróż będzie trwać ok. 2 godzin. Ceny połączeń wynoszą zwykle ok. 700-800 zł, ale warto szukać promocji i rezerwować bilety jak najwcześniej, dzięki czemu można zaoszczędzić nawet połowę tej kwoty.

Pakowanie na wyjazd narciarski

Bilety i skipassy kupione? Hotel zarezerwowany? W takim razie można przejść do kolejnego – dla wielu najtrudniejszego – etapu przygotowań, czyli pakowania walizek. W przypadku wyjazdu na narty jest to o tyle istotne, że brak któregoś z elementów garderoby lub sprzętu może oznaczać konieczność jego zakupu na miejscu, co będzie się wiązało z dodatkowymi kosztami. O czym zatem trzeba pamiętać?

1. Odzież narciarska

A właściwie kilka jej warstw, począwszy od bielizny termoaktywnej, przez bluzę lub polar, aż do kurtki i spodni narciarskich. Do tego oczywiście kilka par skarpet i rękawice, a także czapka pod kask, kominiarka lub chusta. Ważne, żeby zabrać ze sobą rzeczy, które zapewnią Ci elastyczność w doborze ubioru i możliwość dopasowania go do aktualnych warunków na stoku. Poza nim nie zapomnij o zabraniu puchowej kurtki, kilku bluz i swetrów oraz wygodnych spodni i zimowych butów, a także o czapce, szaliku i okularach przeciwsłonecznych. Przydać się może również niewielki, poręczny plecak.

2. Sprzęt narciarski

Ten można albo zabrać ze sobą, albo wypożyczyć na miejscu, decyzja należy do Ciebie. Dla doświadczonych i regularnie wyjeżdżających narciarzy bardziej ekonomicznym rozwiązaniem będzie to pierwsze, ale już w przypadku początkujących kupowanie od razu drogiego sprzętu niekoniecznie jest rozsądne. W przypadku butów i kasku lepiej będzie jednak postawić na swoje własne, dobrze dopasowane i nieuszkodzone. Dodatkowo, w razie transportu nart, kijków, kasku, gogli i butów warto mieć na nie specjalny pokrowiec czy torbę, które ułatwią ich przechowywanie i zapewnią do nich wygodny dostęp.

3. Apteczka

Powinien się w niej znaleźć koniecznie krem z filtrem – pamiętaj, że zimowe szwajcarskie słońce potrafi dopiec – a także środki opatrunkowe (gaziki, bandaże, plastry) i żel na stłuczenia (upadki przydarzają się nawet najlepszym narciarzom) oraz krem rozgrzewający. Nie zapominaj oczywiście o lekach przeciwbólowych i przeciwgorączkowych oraz środkach na problemy żołądkowe.

Ubezpieczenie turystyczne – niezbędna ochrona na stoku

Pakując się na wyjazd na narty do Szwajcarii, nie można pominąć dokumentów. Oprócz dowodu osobistego, biletów i rezerwacji, bardzo istotne znaczenie ma także polisa ubezpieczeniowa. I nie, wcale nie mamy na myśli bezpłatnej karty EKUZ, choć ją oczywiście też warto mieć!

Dlaczego ubezpieczenie turystyczne jest ważne

Co najmniej równie ważne, a pewnie nawet ważniejsze jest jednak prywatne ubezpieczenie turystyczne, bez którego w zagraniczną podróż, a już tym bardziej na stok, nie powinien wybierać się absolutnie żaden turysta. Nie ma przy tym najmniejszego znaczenia Twój poziom umiejętności – wypadek i uraz mogą się przydarzyć zarówno, gdy po raz pierwszy masz na nogach narty, jak i wtedy, gdy za tobą są już długie godziny spędzone na stoku.

Wspomniana Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego obowiązuje w Szwajcarii, jednak zapomina się, że nie gwarantuje ona pokrycia wszystkich kosztów leczenia w tym kraju. Zapłacić trzeba będzie m.in.:

• za wizytę u lekarza pierwszego kontaktu, specjalisty lub stomatologa oraz leczenie stacjonarne w szpitalu – 33 CHF (ok. 152 zł) w przypadku osób do 18. roku życia i 92 CHF (ok. 423 zł) w przypadku osób powyżej 18. roku życia;
• za pobyt w szpitalu – 15 CHF (ok. 70 zł) za dzień, zwolnione z opłaty są dzieci i osoby do 25. roku życia, jeśli kontynuują naukę;
• za transport karetką, lotniczym pogotowiem i ratownictwo górskie – 50% kosztów;
• za transport medyczny do Polski – 100% kosztów.

Nietrudno policzyć, że nawet drobna kontuzja odniesiona na stoku w Szwajcarii może Cię słono kosztować, a jeśli dojdzie do poważnego wypadku, w przypadku którego będzie potrzebna akcja poszukiwawczo-ratownicza, koszty mogą być liczone w tysiącach. Właśnie od takich wydatków może Cię uchronić ubezpieczenie turystyczne, które obejmuje wszystkie koszty bez wyjątków, a samo nie jest drogie – można je mieć już od kilku złotych na dzień.

Rodzaje ubezpieczeń turystycznych dostępnych dla narciarzy

A co takie ubezpieczenie powinno obejmować? Trzeba pamiętać, że w przypadku zimowego wyjazdu zwykła polisa to może być za mało. Ubezpieczenie narciarskie to ochrona, która jest specjalnie dedykowana narciarzom i snowboardzistom. Co obejmuje?

1. Ubezpieczenie kosztów leczenia –  z niego pokryte będą wydatki m.in. za wizyty lekarskie i hospitalizację, ale także transport medyczny oraz akcje ratownicze, dlatego bardzo ważne jest, aby na nim nie oszczędzać i wybrać jak najwyższą sumę ubezpieczenia (minimum 200-300 tys. zł).
2. Ubezpieczenie NNW – z niego otrzymasz odszkodowanie po nieszczęśliwym wypadku i doznaniu trwałego uszczerbku na zdrowiu, którego wysokość będzie zależna od sumy ubezpieczenia i stopnia doznanego uszczerbku.
3. Ubezpieczenie assistance – obejmuje zwykle szereg usług przydatnych po wypadku, np. zapewnienie opieki nad dziećmi, pomoc tłumacza czy w załatwieniu formalności.
4. Ubezpieczenie OC sportowe – uchroni Cię przed wydatkami, jeśli to Ty spowodujesz na stoku wypadek, w którym ucierpi inny narciarz.
5. Ubezpieczenie bagażu i sprzętu sportowego – dostaniesz z niego odszkodowanie, jeśli zgubisz lub zniszczysz swój bagaż.

W zależności od tego, jak zamierzasz spędzać urlop w Szwajcarii, warto jeszcze dobrać do polisy dodatkowe rozszerzenia ochrony. Przykładowo, jeżeli planujesz uprawianie bardziej niebezpiecznych dyscyplin sportowych niż zwykła jazda na nartach czy snowboardzie, koniecznie pamiętaj o ubezpieczeniu sportów ekstremalnych i wysokiego ryzyka (listę zaliczanych do nich sportów zimowych znajdziesz w OWU ubezpieczyciela).

Klauzula alkoholowa sprawi z kolei, że towarzystwo wypłaci Ci odszkodowanie nawet w sytuacji, gdy do wypadku dojdzie po alkoholu. A jeśli jesteś osobą cierpiącą na zdiagnozowane wcześniej schorzenia (np cukrzyca, astma), nie zapominaj o klauzuli chorób przewlekłych, która rozszerza ochronę na przypadki nagłego pogorszenia się ich objawów.

Jak wybrać najlepsze ubezpieczenie?

No dobrze, a ile właściwie takie ubezpieczenie kosztuje? Cena zależy od wielu czynników – począwszy od liczby ubezpieczonych i czasu wyjazdu, a skończywszy na warunkach ochrony. Czy w takim razie najlepsza polisa to ta najdroższa? Niekoniecznie! Pamiętaj, że wybór ubezpieczenia narciarskiego to kwestia indywidualna. Nie w każdym przypadku warunki korzystne dla jednej osoby będą równie dobre dla drugiej.

Wybierając polisę, kieruj się więc w pierwszej kolejności własnymi potrzebami. Uprawiasz narciarstwo rekreacyjnie? Standardowa ochrona powinna Ci wystarczyć. Jesteś miłośnikiem adrenaliny i mocnych wrażeń? Bez dwóch zdań powinieneś ubezpieczyć się na wypadek uprawiania sportów ekstremalnych. A może po dniu na stoku planujesz jeszcze wieczorne rozrywki? Przyda Ci się klauzula alkoholowa.

O ubezpieczeniu nie wolno zapominać także w przypadku wyjazdu rodzinnego. Sprawdźmy, o ile zmienią się ceny w przypadku tygodniowego pobytu w Szwajcarii 4-osobowej rodziny (2 dorosłych + 2 dzieci).

Co zrobić w przypadku wypadku na stoku

Ubezpieczyciel zaoferuje Ci wsparcie finansowe oraz pomoc assistance po wypadku na stoku. Co jednak, jeśli będziesz świadkiem takiego zdarzenia lub sam je spowodujesz? Czy wiesz, jak należy się wówczas zachować? Twoja właściwa reakcja jest bardzo ważna i może uratować czyjeś zdrowie lub życie, dlatego musisz pamiętać o kilku podstawowych zasadach.

1. Zabezpiecz miejsce wypadku – użyj do tego nart lub kijków, które wbijesz skrzyżowane w śnieg, aby ułożyły się w symbol X.
2. Zabezpiecz poszkodowanego – okryj poszkodowanego kurtką, w razie potrzeby udziel pierwszej pomocy (np. unieruchom złamaną kończynę, ułóż nieprzytomną osobę w pozycji bocznej ustalonej, wykonaj masaż serca).
3. Powiadom służby ratownicze – najlepiej za pomocą telefonu (swojego lub innego zatrzymanego narciarza), informując o stanie poszkodowanego i miejscu zdarzenia.
4. Pozostań przy poszkodowanym – nie opuszczaj miejsca zdarzenia do czasu pojawienia się ratowników.

Porady dla narciarzy odwiedzających Szwajcarię

Jesteś już prawie gotowy do spędzenia wymarzonego zimowego urlopu w Szwajcarii. Co jeszcze musisz wiedzieć, aby Twój wyjazd przebiegał bez zakłóceń i pozostawił po sobie jak najlepsze wspomnienia?

Zasady bezpieczeństwa na stoku

Wybierając się na narty, nieważne, czy do jednego z ekskluzywnych szwajcarskich kurortów, czy gdzieś znacznie bliżej domu, musisz mieć świadomość, że choć to wspaniały sport, bywa on bardzo niebezpieczny. Pamiętaj, że od Ciebie i Twojego zachowania na stoku zależy bezpieczeństwo nie tylko Twoje, ale też innych narciarzy. W żadnym wypadku:

• nie zapominaj, że nie jesteś na stoku sam;
• nie wybieraj trasy niedostosowanej do Twoich umiejętności;
• nie stwarzaj zagrożenia brawurową i niebezpieczną jazdą;
• nie wyprzedzaj innych narciarzy w zbyt małej odległości;
• nie ruszaj na trasę, jeśli na stoku jest duży tłok i chwilowo nie ma możliwości przejazdu;
• nie zatrzymuj się pośrodku stoku;
• nie podchodź lub schodź środkiem trasy;
• nie lekceważ oznaczeń na trasie;
• nie omijaj wypadku, jeśli go zauważysz;
• nie bądź anonimowy.

Oszczędzanie na wakacjach narciarskich

Każdy miłośnik zimowego szaleństwa na nartach wie, że sport ten nie należy niestety do najtańszych. Ceny sprzętu, akcesoriów czy skipassów bywają bardzo wysokie, a gdy dodać do tego koszty podróży i zakwaterowania, wychodzi bardzo konkretna kwota – szczególnie w Szwajcarii, która należy do droższych kierunków narciarskich eskapad. Czy w takim razie istnieją jakieś skuteczne sposoby, aby zaoszczędzić na takim wyjeździe? Tak!

Zacząć kalkulować koszty można już na etapie przygotowywania się do wyjazdu i zbierania potrzebnych rzeczy. Jasne, chociaż odzież narciarska nie jest najlepsza do cięcia kosztów, bo ważne, żeby była jak najlepszej jakości, ale i tu można poszukać oszczędności, np. wybierając zestaw z poprzedniego sezonu zamiast z najnowszej kolekcji.

Osobną kwestią jest sprzęt narciarski, na którym można dużo zaoszczędzić, wypożyczając go na miejscu, zamiast kupować swój własny. Ale czy to dobre rozwiązanie? W niektórych przypadkach na pewno. Choćby wtedy, gdy dopiero zaczynasz przygodę z nartami i istnieje ryzyko, że nie złapiesz bakcyla, przez co drogi sprzęt już więcej Ci się nie przyda. Podobnie będzie w przypadku dzieci, które błyskawicznie wyrastają ze swoich rzeczy, więc te na aktualny sezon będą już nieprzydatne w kolejnym.

Wiele zależy też od wyboru ośrodka narciarskiego. Te szwajcarskie ogólnie nie należą do najtańszych, ale nawet wśród nich znajdziemy mniej i bardziej kosztowne. Przed wyjazdem warto porównać choćby ceny skipassów i sprawdzić, gdzie otrzymamy korzystniejszą ofertę. Również sam pobyt może być tańszy – zaoszczędzić można, np. robiąc rezerwację poza szczytem sezonu czy unikając drogich restauracji w pobliżu stoków.

Odkrywanie szwajcarskiej kultury i kuchni

Oczywiście wyjazd na narty do Szwajcarii nie musi kończyć się na szaleństwach na stoku. Wręcz przeciwnie, bo mamy do czynienia z krajem o bardzo bogatej historii, kulturze i tradycji, który oferuje turystom całe mnóstwo atrakcji do odkrycia. Co warto o nim wiedzieć?

Choć wielu odwiedzającym Szwajcaria może się w pierwszej kolejności kolejności kojarzyć z alpejskimi krajobrazami i cudami przyrody, ma ona do zaoferowania znacznie więcej. Ta kraina wyśmienitych serów jest bardzo różnorodna kulturowo, o czym świadczy choćby posiadanie aż 4 oficjalnych języków (niemiecki, francuski, włoski, retoromański). Szwajcarzy mają jednak również swoje symbole, z których zna ich cały świat, że do wspomnianych wcześniej serów dorzucimy jeszcze czekoladę, scyzoryki, banki, neutralność czy jodłowanie lub grę na tradycyjnym rogu alpejskim.

Odwiedzając Szwajcarię, nietrudno zetknąć się z przejawami szacunku i dumy jej mieszkańców z dawnych tradycji – te są tam wciąż żywo kultywowane, czego odbicie można dostrzec w niemal każdym przejawie życia. Objawia się to również w szwajcarskiej kuchni, która łączy tradycję z kulturowym zróżnicowaniem kraju. Jakie m.in. dania się z niej wywodzą?

• Fondue – roztopiony ser z białym winem, w którym zanurza się chleb, warzywa lub mięso. Może występować też w formie czekoladowej z owocami.
• Raclette – potrawa pasterzy alpejskich składająca się z topniejącego sera, pieczonych ziemniaków i pokrojonej cebuli.
• Papet vaudois – danie z porów i ziemniaków podawane wraz z kapustą kiszoną i kiełbaskami.
• Capuns – nadziewane masą mączno-jajeczną i zrolowane liście kapusty wywodzące się z Gryzonii.
• Rösti – danie narodowe, które jest rodzajem placka ziemniaczanego podawanego ze stopionym serem, kiełbasą lub jajkiem.
• Brazeli – słodki lub słony andrucik, który jest podawany z lodami, bitą śmietaną i innymi kremowymi deserami.
• Maluns – chłopska potrawa składająca się z odsmażonych, pokruszonych ziemniaków z dodatkiem mąki i śmietany.

Co robić poza stokami

Po intensywnym dniu na stoku warto zrobić sobie krótką przerwę i poświęcić ją na odkrywanie licznych szwajcarskich atrakcji. Cuda przyrody, malownicze górskie miasteczka, pełne zabytków zamki, pałace i kościoły – na odkrycie czeka całe mnóstwo niezwykłych miejsc. Które szczególnie warto poznać?

Szwajcarskie miasta i miasteczka

• Lucerna – położone w środkowej części kraju miasto, w którym znajdziesz jezioro otoczone górami, średniowieczną starówkę, drewniane mosty i promenady, zabytkową architekturę, słowem wszystko, czego trzeba, aby zachwycić się tym miejscem.
• Lugano – położone przy granicy włosko-szwajcarskiej miasto, w którym można poczuć iście śródziemnomorski klimat, uprawiając zarówno aktywną turystykę, jak i pozwalając sobie na relaks, np. w czasie rejsu parowcem po jeziorze.
• Berno – nieoficjalna stolica Szwajcarii urzeka przede wszystkim wpisaną na listę UNESCO starówką, która otoczona zakolem rzeki Aare i z widokiem na alpejskie szczyty tworzy absolutnie urokliwe miejsce.

Zabytki historyczne

• Zamek Chillon – wodny zamek postawiony w czasach średniowiecznych na skale przy brzegu Jeziora Genewskiego, który jest najczęściej odwiedzanym przez turystów historycznym budynkiem w Szwajcarii.
• Koleje Retyckie – wpisany na listę UNESCO odcinek kolei prowadzący z Thusis do Tirano trasą o długości 122 km, uznawany za jedną z najbardziej spektakularnych tras kolejowych na świecie, która wiodąc przez liczne tunele, wiadukty i mosty pozostawia za sobą niezapomniane wrażenia.
• Dzielnica opacka St. Gallen – historyczny zespół budynków z barokową katedrą i biblioteką klasztorną, które zostały uznane za światowe dziedzictwo UNESCO.

Szwajcarska przyroda

• Dolina Lauterbrunnen – alpejska dolina z niewielką wioską wciśniętą między imponujące ściany górskich szczytów, która słynie z 72 wodospadów, w których woda spada z wysokości nawet 300 m.
• Pilatus – liczący 2137 m n.p.m. szczyt, na który można wyjechać najbardziej stromą kolejką zębatą na świecie, i z którego rozpościera się nieziemski widok na Alpy i Jezioro Czterech Kantonów.
• Jezioro Genewskie – szwajcarski odpowiednik morza, nad którym znajdziemy liczne promenady, ciągnące się wzdłuż wybrzeża winnice i otaczające je alpejskie stoki i szczyty